Frankestein gıdalar geliyor!

Gıdalarımızın genetiğiyle oynanacak! Türkiye bugünden itibaren resmen genetiği değiştirilmiş besinlerle tanışacak. Kısaca GDO olarak kabul edilen bu maddeler bir canlının genleriyle oynanarak başka bir karakter kazanması sağlanabiliyor. Artık karşınıza akrep geni taşıyan pamuk, tavuk genli patates, balık genli domates gibi gıdalar çıkarsa şaşırmayın. ABD eski Başkanı George Bush, genetiği değiştirilmiş ürünler için “yüzyılın buluşu” demişti. Karşı çıkanlar ise “Frankestein gıda” olarak tanımlıyor. İşlem gen mühendisleri tarafından yapılıyor. Gen aktarımı bir çeşit kesme, yapıştırma ve çoğaltma işlemi şeklinde yapılıyor.
Aktarılacak gen önce bulunduğu canlının DNA’sından kesilerek çıkarılıyor. Sonra vektör adı verilen taşıyıcı virüs ile bu gen DNA molekülüne yapıştırılıyor.

Örneğin domuza ait gen domatese, bakteri veya virüse ait gen de bir bitkiye aktarılabilicek.

Yönetmelik bugün yayınlandı

Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmeliğe göre, herhangi bir ürün toplamda en az yüzde 0.9 oranında GDO’lardan bir ya da birkaçını içeriyorsa GDO’lu ürün olarak kabul edilecek.

GDO’lu ürünler, bebek mamaları ve bebek formülleri, devam mamaları ve devam formülleriyle bebek ve küçük çocuk ek besinlerinde kullanılamayacak.

İnsan ve hayvan tedavisinde kullanılan antibiyotiklere karşı direnç genleri içeren GDO ve ürünleri ithal edilemeyecek, piyasaya sunulamayacak.

Gıda veya yemin yüzde 0.5’ten fazla izin verilmeyen GDO içermesi halinde ithalatına, işlenmesine, nakline, dağıtımına ve satışına izin verilmeyecek.

Yönetmelik hükümlerine aykırı olan GDO’lu gıda ve yemlerin işleme ve tüketim amacıyla ithali, piyasaya sürülmesi, tescili, ihracatı ve transit geçişleri yasak olacak.

Bir ürün ancak izin verilen sınır olan yüzde 0.9’un üzerinde GDO içermesi halinde bu durum etikette ayrıca belirtilecek. Yüzde 0.9’un altında GDO içeren ürünlerde ise bu zorunluluk yok.

GDO’suz ürünlerin etiketinde ise ürünün GDO’suz olduğuna dair ifadeler bulunmayacak.

Her bir GDO için bir defaya mahsus olmak üzere komiteler tarafından risk değerlendirmesi yapılacak.

İzin karar belgesinde belirtilen koşulların ihlali veya olası zarar ve risklerle ilgili yeni bilimsel bilgilerin edinilmesi, kullanım sonucunda olumsuz sonuçların ortaya çıkması durumunda iptal edilecek.

Tüm bu önlemlere rağmen GDO’lu ürünler konusunda bir çok soru işareti bulunuyor. Gelen eleştirilerden biri insan, hayvan, bitki, mikro organizmalarda yapılan her bir değişiklik bütünün bir diğer parçası olan tarımsal biyo-çeşitliliği yani sağlıklı beslenmenin temeli olan gıda çeşitliliğine etkileyecek.

Bir diğer eleştiri GDO’lu bitkilerin yüksek alerji riski taşıdığı ve antibiotiklere karşı dayanıklılık sağladığı yönünde.

CNN Türk

About The Author